Ο Σοφός του Δάσους
γίνεται πιο φτωχός απ' ότι ήταν...
Ντίνος Ταξιάρχης
μέρος 5
Όποιος εμπιστεύεται τον πλούτο γίνεται πιο φτωχός απ' ότι ήταν...
Ένας επιφανής άνδρας στη πόλη, ο Πα-Ρα-Ρα, δεινός ρήτορας, έξυπνος, χλευαστικός, και δεν του έλειπε το μαύρο χιούμορ... Και πλούσιος ο δάσκαλος Πα-Ρα-Ρα, κάλεσε μια μέρα για δείπνο το σοφό δάσκαλο Χα-Χα-Χα και τους μαθητές του, για να συζητήσουν φιλοσοφικά θέματα.
Ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα ήξερε πολλά για τον Πα-Ρα-Ρα.
Τον φοβότανε, όσο κι αν ήταν σίγουρος για τον εαυτό του. Προ παντός μην μπερδέψει τους μαθητές του, και τους τραβήξει σαν μαγνήτης προς το μέρος του και τους χάσει. Όχι γιατί είχε ανάγκη από μαθητές, αλλά για τον εξευτελισμό που θα προέκυπτε μπροστά στα μάτια τους.
Όσο κι αν ήταν ταπεινός και δεν έπρεπε να τον πειράζει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ίσως ο Πα-Ρα-Ρα ήθελε ν' αποδείξει πως η διδασκαλία ήταν ρευστή κι ότι από τη μια στιγμή στην άλλη θα κατέρρεε σαν χάρτινος πύργος, αρκεί κάποιος σαν το Πα-Ρα-Ρα να το προσπαθήσει.
Παρόλα αυτά ο Χα-Χα-Χα δέχτηκε την αναμέτρηση. Θα πάλευε με το μέτρο της ηρεμίας και θα απογύμνωνε το εγωιστή Πα-Ρα-Ρα, που σαφώς θα έκανε επίδειξη του πλούτου του. Στη σκέψη αυτή ο Χα-Χα-Χα ανατρίχιασε.
Ο πλούτος είναι φωτιά που πάντα τα κάνει στάχτη. Γι αυτό συμβούλεψε τους μαθητές του, να κοιτάζουν με απέχθεια ότι τους γυάλιζε. Κοντολογίς την πολυτέλεια που θα συναντούσαν. Ήταν ένα προληπτικό μέτρο του δασκάλου. Και καλό θα ήταν να μην κοιτάζουν ούτε πάνω, ούτε κάτω, ούτε δεξιά κι αριστερά, παρά μονάχα ίσια και σ' ένα σημείο.
Ο δάσκαλος ένιωσε στενοχωρημένος, γιατί δεν του άρεσε η κυριαρχία πάνω στους άλλους αλλά η συνεργασία. Γι αυτό τελικά τους είπε να κάνουν ότι θέλουν. Δεν μπορείς τίποτα να εμποδίσεις όταν αυτό κυλάει.
Οι μαθητές τα είχαν χαμένα και δεν ήξεραν τι να κάνουν. Ένιωσαν τυφλοπόντικες.
Κάποια στιγμή έφτασαν στο σπίτι του Πα-Ρα-Ρα, μεγαλόπρεπο και με θαυμάσιο κήπο. Οι μαθητές δεν έδειξαν πως το θαύμασαν, ήταν μια υποκρισία που ο δάσκαλος διάβασε στα μάτια τους.
Έλεγε να κάνει μεταβολή με τους μαθητές του και να φύγει. Μα ο Πα-Ρα-Ρα τους περίμενε ήδη στο κατώφλι της πελώριας πόρτας. Ήταν αργά. προχώρησαν και χαιρετίστηκαν. Στα μάτια του Πα-Ρα-Ρα έλαμπε μια υπνωτική λάμψη.
Οι μαθητές δέχτηκαν μια δέσμη ύπνωσης, μια αόρατη αιχμαλωσία. Ο Πα-Ρα-Ρα τους οδήγησε κατευθείαν στο τραπέζι με τα σερβιρισμένα φαγητά, που ήταν χωρισμένο με μια κόκκινη λουρίδα στη μέση. Από τη μια μέρα κάθισε ο οικοδεσπότης κι από την άλλη ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα κι οι μαθητές του.
Κι ο Πα-Ρα-Ρα είπε:
- Μπορούμε να φάμε με την ησυχία μας και μετά να συζητήσουμε για ενδιαφέροντα θέματα...
Αλλά από την μεριά του δασκάλου και των μαθητών του, τα φαγητά ήταν απαίσια άνοστα και δεν τρώγονταν, και από τη μεριά του Πα-Ρα-Ρα, πλούσια και προκλητικά για το στομάχι Στα όμορφα επίχρυσα πιάτα υπήρχαν βελανίδια. Που το πήγαινε ο Πα-Ρα-Ρα; Οι μαθητές ήταν έτοιμοι να ξεσπάσουν.
Τους πρόλαβε ο δάσκαλος που δεν μπορούσε κι αυτός να κρατηθεί από την αγανάκτηση. Τέλος, με ειρωνική φωνή του είπε:
- Δάσκαλε Πα-Ρα-Ρα, δεν ήξερα πως είστε ζωόφιλος;
Κι ο Πα-Ρα-Ρα, σ' αυτόν τον ειρωνικό υπαινιγμό του δασκάλου Χα-Χα-Χα, απάντησε:
- Πως το καταλάβατε, δάσκαλε Χα-Χα-Χα;
- Μα από το φαγητό που μας σερβίρατε. Μόνο τα ζώα το τρώνε.
Και οι μαθητές του δασκάλου αναφώνησαν όλοι μαζί:
- Μόνο τα ζώα.
Ο δάσκαλος Πα-Ρα-Ρα χαμογέλασε.
- Νόμιζα πως είστε λιτοδίαιτοι, πως δεν σας ενδιαφέρουν τα πλούσια και καλά φαγητά που με τα λίπη τους φθείρουν τον οργανισμό και ιδίως το ασκητικό πνεύμα. Σας ζητώ συγνώμη κι αμέσως τώρα ανταλλάσσω τα δικά σας με τα δικά μου.
Και με μια ασύλληπτη έκανε την ανταλλαγή. και τρώγοντας ένα βελανίδι τους είπε με διάθεση ειρωνείας:
- Να, τώρα έγινα εγώ ζώο κι εσείς ζωόφιλοι...
Ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα έκανε ένα: χα-χα-χα.
Το ίδιο και οι μαθητές του, που 'χαν αρχίσει κι όλας να τρώνε τα ορεκτικά φαγητά.
Ο σοφός δάσκαλος Χα-Χα-Χα απάντησε στον Πα-Ρα-Ρα:
- Ωραίο ζώο φαίνεστε αλλά δε μοιάζετε καθόλου, δάσκαλε Πα-Ρα-Ρα. Γιατί με ένα βελανίδι που μισομασάτε, δε μας ξεγελάτε... Αυτή η ισότητα που θέλετε να αποδείξετε, είναι η ισότητα της στιγμής. Όταν θα φύγουμε θα είστε πάλι ο ίδιος. Ένα πλούσιο στομάχι.
- Ναι, αυτό θα γίνει, δεν το κρύβω. Δε λέω πως είμαι άλλος απ' αυτό που είμαι. Έχω όμως προετοιμάσει τον εαυτό μου για δύσκολες στιγμές, να τρώω βελανίδια, να γίνω ένα ζώο...
Αυτό ήθελα ν' αποδείξω...
- Σας καταλαβαίνω απόλυτα, δάσκαλε Πα-Ρα-Ρα. Είστε και σοφός και εύστροφος. μα εδώ μας καλέσατε για να μας επαινέσετε τ' αγαθά του πλούτου, δεν είναι έτσι;
Ο δάσκαλος Πα-Ρα-Ρα έφτυσε το βελανίδι που μάσαγε στο γυαλιστερό δάπεδο της τραπεζαρίας του.
- Ναι, γι αυτό αγαπητέ δάσκαλε Χα-Χα-Χα, άρχισα από τη δοκιμασία του στομαχιού σας. Κι αντιδράσατε φυσιολογικά... Δεν είσαστε από στομαχική άποψη ζώα.
Ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα έκανε: χα-χα-χα.
- Απ' αυτή την άποψη τη γλυτώσαμε, από την άλλη όμως, απ' αυτή που υπονοείτε, παραμένουμε ζώα... έτσι δάσκαλε;
- Μην το παίρνετε προσωπικά. Ζώο είναι ο άνθρωπος που αφήνει τους άλλους να τον εκμεταλλεύονται. Εσείς με τη φιλοσοφία σας να παράγεται ζώα, που δεν αντιδρούν στη σφαγή...
Ο Πα-Ρα-Ρα του πέταξε μια ωμή πρόκληση, κι ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα απάντησε:
- Οι διαμάχες δεν οδηγούν πουθενά... Είστε πλούσιος τη μια στιγμή, φτωχός σε μια άλλη. Αυτό είναι μια ανισορροπία...
Αυτή την ανισορροπία την καλύπτω με την αδιαφορία από την εξάρτηση από τον πλούτο, τη δόξα, και διάφορα άλλα πάθη. Πορεύομαι εν ειρήνη...
- Και νομίζετε, δάσκαλε Χα-Χα-Χα, με όλα αυτά, πως είστε ελεύθερος; Αν για παράδειγμα πεθαίνατε από την πείνα και κάποιος σας έδινε ένα πιάτο φαγητό θα ήταν εξάρτηση;
- Όχι, ότι έχει σχέση με την στομαχική λειτουργία. Απάντησε ο Χα-Χα-Χα.
- Μα εκεί ακριβώς, δάσκαλε, είναι ο ομφαλός της γης. Χωρίς στομάχι δε λειτουργεί τίποτα. Ούτε ο εγκέφαλος που παράγει πνεύμα.
Κι ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα άφησε τότε μια πορδή και είπε: - Αυτό είναι το στομάχι.
Κι ο Πα-Ρα-Ρα απάντησε ποιητικά:
Ένα καΐκι πήγαινεσε θάλασσα φουρτουνιασμένηΖήτησαν βοήθεια από το μεγάλο πλοίοπου έρχονταν από πίσωΕάν εσείς είσαστε το μεγάλο πλοίοδεν θα τους βοηθούσατε να σωθούνε;Για την εξάρτηση και μόνο;Κι ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα:
Ένας ληστής μαχαίρωσεκάποια νύχτα σκοτεινήέναν πλούσιο για να κλέψει.Ο πλούσιος φώναξε: "βοήθεια".Τον άκουσε ένας φτωχός που περνούσε...Έπρεπε να τον αφήσει να πεθάνειγιατί έτυχε να 'ναι πλούσιος;-Τι θέλετε να πείτε, δάσκαλε Χα-Χα-Χα, πως το δικό σου το παράδειγμα και το δικό μου είναι το ίδιο πράγμα- Ακριβώς, δάσκαλε Πα-Ρα-Ρα, γιατί η ελευθερία και η ουδετερότητα, σε τέτοιες σημαντικές περιπτώσεις όπως είναι ζωή-θάνατος, λειτουργούν με αλληλεγγύη. Είναι το ένα μέσα στο άλλο...
Ο Πα-Ρα-Ρα δε συνέχισε το διάλογο πάνω σ' αυτό το θέμα. Σαν αστραπή όμως πέρασε από το μυαλό του ένα άλλο θέμα που σίγουρα θα έφερνε σε δύσκολη θέση το δάσκαλο Χα-Χα-Χα. Πίστευε πως θα ήταν η αχίλλειος του φτέρνα.
Και ρώτησε το δάσκαλο:
- Τι είναι ο έρωτας, δάσκαλε Χα-Χα-Χα;
- Ένα τακ-τακ-τακ... Κι ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα έκανε ένα:
- Χα-χα-χα...
- Πολύ ωραία απάντησε ο δάσκαλος Πα-Ρα-Ρα, και χτύπησε παλαμάκια.
Παρουσιάστηκε ένας υπηρέτης.
- Μουσική, του φώναξε, και να βγει το κορίτσι για το χορό.
Άρχισε μια παράξενη μουσική και βγήκε μια κοπέλα με λαστιχένιο σώμα.
Έκανε κινήσεις ανάερες και λικνιστικές. Πήγαινε πολύ καντά στους μαθητές τη ζεστή αρωματισμένη ανάσα της. Έπειτα πέταγε ένα-ένα τα ρούχα της και τους κοίταζε λάγνα.
Οι μαθητές άρχισαν να υποφέρουν από σαρκικό πυρετό.
Τότε ο δάσκαλος Πα-Ρα-Ρα σηκώθηκε και φώναξε ειρωνικά:
- Τακ-τακ-τακ...
Σηκώθηκε κι ο δάσκαλος Χα-Χα-Χα και φώναξε:
- Είστε έξω από τους κανόνες, δάσκαλε Πα-Ρα-Ρα. Μου στήσατε παγίδα και είναι ντροπή αυτό που κάνατε. Χτυπήσατε στην ανθρώπινη αδυναμία.
Δύο από τους μαθητές του είχαν αγκαλιάσει την κοπέλα και τη φιλούσαν. Τότε ο Χα-Χα-Χα, χτυπώντας τους υπόλοιπους με το ραβδί του, τους οδήγησε στην έξοδο.
Και είπε στους μαθητές του που έμειναν:
- Αφού διαλέξατε αυτό το δρόμο, είσαστε ελεύθεροι να τον διασχίσετε.... Όμως ελευθερία είναι η υπέρτατη σοφία, όπου ο έρωτας του καλού και του κακού σμίγουν σε μια ενότητα και γίνονται γαλήνη.
Οι μαθητές του Χα-Χα-Χα δεν άκουγαν παρά μόνο τη φωνή της φλογισμένης σάρκας τους.
Τότε ο Πα-Ρα-Πα φώναξε με όλη τη δύναμη που του έδινε το πελώριο κορμί του.
- Χα-Χα -Χα, βλέπεις ότι η γήινη ελευθερία είναι η λειτουργία της ζωής. Κι αυτό για μένα είναι η υπέρτατη σοφία. Κι αυτά τα όριά της κανένας δεν μπορεί να τα παραβαίνει...
Μα ο Χα-Χα-Χα είχε κιόλας φύγει μαζί με τους υπόλοιπους μαθητές του, που λίγο να κάθονταν ακόμα θα 'χαν πάρει κι αυτοί φωτιά από το γυμνό κορμί της κοπέλας, που σπιθοβολούσε ηδονή.
Ο Πα-Ρα-Ρα είπε μέσα του:
- "Αν δεν άκουσε αυτά που του είπα ο Χα-Χα-Χα, σίγουρα θα του τα μεταφέρει στο δρόμο ο άνεμος. Ο άνεμος είναι ο κυλιόμενος χρόνος της σκέψης".
Ο Πα-Ρα-Ρα διέταξε την κοπέλα να φύγει. Αυτή κατόρθωσε με τρεις κινήσεις φιδιού που έκανε με το σώμα της να ξεφύγει από τους δύο μαθητές, που έμειναν με ένα κομμάτι όνειρο στα φλογισμένα χέρια τους.
Ο Πα-Ρα-Ρα τότε πλησίασε τους μαθητές και τους είπε:
- Αν θέλετε να μείνετε μαζί μου, θα ζήσετε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής απ' αυτό του δασκάλου σας. Έναν τρόπο που το πάθος είναι κυρίαρχο. Έναν τρόπο που εγώ θα 'μαι ο αφέντης σας κι εσείς οι υποταχτικοί μου.
Αυτά τα λόγια του Πα-Ρα-Ρα κουδούνισαν άσχημα στ' αυτιά των μαθητών του Χα-Χα-Χα. Ζύγισαν τα πράγματα, τα ξεκαθάρισαν μέσα στο μυαλό τους και είπαν στον Πα-Ρα-Ρα:
- Προτιμούμε το ήρεμο τοπίο του σοφού δάσκαλου Χα-Χα-Χα, παρά τη δικιά σου καταστροφική καταιγίδα, ακόμα κι αν μπορούσαμε να γίνουμε αφέντες σαν κι εσένα και να απολαμβάνουμε διαρκώς τον έρωτα...
Κι έκαναν ένα χα-χα-χα για να πάρουν θάρρος, κι έφυγαν χωρίς να ρίξουν ούτε μια ματιά πίσω τους.
Κι ο δάσκαλος Πα-Ρα-Ρα είπε θυμόσοφα στον εαυτό του:
- Ευτυχώς έφυγαν τα ζώα, κι ήταν κι αρπαχτικά...
Έπειτα χτύπησε παλαμάκια, κι όταν παρουσιάστηκε ο υπηρέτης του είπε να πει στην κοπέλα πως την περιμένει.
Αυτή τη φορά η κοπέλα παρουσιάστηκε σεμνά ντυμένη, χωρίς ένα στολίδι να φοράει πάνω της. Μόλις την είδε ο Πα-Ρα-Ρα, της είπε:
- Έκανες καλή δουλειά, τι θέλεις τώρα, το διαμαντένιο δαχτυλίδι που σου υποσχέθηκα ή να κοιμηθείς μια βραδιά με τον πλούσιο σοφό δάσκαλο Πα-Ρα-Ρα;
Και τέντωσε το κορμί του μέχρι τα ουράνια... για να δείξει τη δύναμη του μεγαλείου του.
Μα η κοπέλα δε συγκινήθηκε από το σκηνοθετημένο τρυκ του δάσκαλου.
- Το διαμαντένιο δαχτυλίδι, απάντησε. Αυτό δεν είχαμε συμφωνήσει;
Ο Πα-Ρα-Ρα σήκωσε ακόμα πιο ψηλά το κορμί του για να φανεί γιγάντιος. Είχε βέβαια ένα πελώριο σώμα, αποτέλεσμα της πολυφαγίας του.
- Θα πάρεις το διαμαντένιο δαχτυλίδι, μα θα χάσεις εμένα. Κι εγώ για σένα σημαίνω τη συνέχεια μιας πλούσιας ζωής, το ίδιο σου το μέλλον...
- Με περιμένει ο άνθρωπος που αγαπάω. Μ' αυτό το δαχτυλίδι θα κάνω τα έξοδα του γάμου μας και το γαμήλιο ταξίδι μας. Τίποτα άλλο δεν με ενδιαφέρει.
Και κοίταξε τον Πα-Ρα-Ρα, χωρίς φόβο.
Κι ο δάσκαλος σοκαρισμένος γιατί η δύναμη του πλούτου του δεν έπιανε σ' αυτή την κοπέλα, της φώναξε:
- Κι αν αρνηθώ να στο δώσω;
και η κοπέλα απάντησε εύστοχα:
- Τότε δε θα 'σαι ούτε πλούσιος, ούτε σοφός δάσκαλος.
Κι ο σοφός, πλούσιος δάσκαλος πήρε κι αυτός το μάθημα του, από μια απλή κοπέλα που ήξερε μόνο τα μυστικά του σώματός της.
Έτσι αναγκάστηκε να της δώσει το δαχτυλίδι, για να μην πέσει ο ίδιος στα δικά του μάτια.
Κι όταν η κοπέλα το πήρε κι έφυγε, μονολόγησε:
- Είμαι σοφός και πλούσιος, αλλά έχω πολλά πράγματα να μάθω ακόμα.
_____________________________________________________
Ντίνος Ταξιάρχης,
σπαράγματα από το "Ο Σοφός του Δάσους" Εκδόσεις Δρομεύς
_______________________________________________________ τέλος 5ου μέρους
Η ζωή για τον άνθρωπο δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα επιβίωσης, αλλά και μια εσωτερική αγωνία. Αναζητά απαντήσεις σε πολλά υπαρξιακά ερωτήματα.
Ο συγγραφέας ερευνά το μυστήριο της ζωής μέσα από το διαλογισμό, ενώ ταυτόχρονα τονίζει και καυτηριάζει τους απατηλούς νοητικούς καθρέφτες... Οι ήρωές του, θέτουν ερωτήματα και δίνουν απαντήσεις κοινωνικού και φιλοσοφικού περιεχομένου.
Κεντρικός ήρωας είναι, ο σοφός δάσκαλος ο Χα-Χα-Χα. Το όνομά του είναι ένα επιφώνημα και παίρνει τη σημασία του ανάλογα με τον τονισμό του.
Το άλλο πρόσωπο του έργου -κάτι σαν αντίποδας του σοφού δάσκαλου- είναι ο πλούσιος σοφός Πα-Ρα-Ρα, που σημαίνει άνθρωπος του παρά. Οι συγκρούσεις μεταξύ τους είναι σφοδρές, δραματικές.
___________________
Το άλλο πρόσωπο του έργου -κάτι σαν αντίποδας του σοφού δάσκαλου- είναι ο πλούσιος σοφός Πα-Ρα-Ρα, που σημαίνει άνθρωπος του παρά. Οι συγκρούσεις μεταξύ τους είναι σφοδρές, δραματικές.
___________________
* Ο Ντίνος Ταξιάρχης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε δραματική τέχνη στη σχολή Εθνικού θεάτρου.Έργα του έχουν μεταφραστεί στα Γαλλικά, Ιταλικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Ρουμάνικα, Σλοβένικα. Έχει εκδόσει 36 βιβλία, Ποίηση πεζογραφία, θέατρο. Είναι ιδρυτής του θεάτρου του ενός. Τιμήθηκε με το Κρατικό βραβείο για το μυθιστόρημα του, "Ένας παράξενος άνθρωπος" , καθώς και το βραβείο θεατρικών συγγραφέων για τη θεατρική του δράση στο εξωτερικό. Ασκεί κριτική βιβλίου και θεάτρου. Είναι μέλος της Εταιρείας Θεατρικών Συγγραφέων καθώς και του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου.
Neo Perasma
Neo Perasma